In Siem Reap, Cambodja werd in 2006 door een bevlogen Cambodjaan de stichting SOID Cambodja opgezet. Deze organisatie heeft als belangrijkste doelen het bieden van onderwijs aan kansarme kinderen en de ondersteuning van zeer arme mensen in Cambodja. In 2008, nu 15 jaar geleden, zijn wij begonnen met financiële ondersteuning van deze Cambodjaanse stichting die toen nog in wording was. Dit deden we samen met een bevriend Nederlands echtpaar, Wim en Gertie Dohmen.
De financiële steun die wij van particulieren, organisaties en gemeentebesturen ontvingen groeide in de loop van de tijd tot een aanzienlijke omvang. Om onze sponsors de mogelijkheid te bieden om fiscaal voordeel te genieten, richtten wij in 2014 in België de vzw SOID op. In Nederland werd door onze vrienden een vergelijkbare organisatie opgericht.
In de jaren die sinds 2008 zijn verstreken, heeft SOID Cambodja zich sterk ontwikkeld. Deze ontwikkeling werd financieel vrijwel volledig betaald met donaties door SOID Nederland en SOID België. De steun richtte zich op een groep van ruim honderd straatarme gezinnen die in krottenwijken wonen in Siem Reap, een belangrijke stad in Cambodja vanwege de historische tempels die elk jaar miljoenen toeristen trekken. Er werd een volwaardige basisschool gebouwd waar zo’n 140 kinderen les kregen. Voor kinderen die daarvoor in aanmerking kwamen, werd voortgezet onderwijs aan een staatsschool betaald. Aan de gezinnen van deze kinderen werd voedselhulp gegeven. Daarnaast werd in gevallen van ziekte en andere tegenspoed medische en financiële hulp aan deze gezinnen gegeven. In de coronatijd (2020 – 2022) heeft SOID Cambodja met voedsel en medische hulp mensen voor de dood behoed.
En toen ging van alles mis … Zoals we in recente nieuwsbrieven hebben gemeld, werd SOID Cambodja begin 2023 overvallen door een aantal gebeurtenissen met dramatische gevolgen. Eerst werd ons de school ontnomen. Het gebouw stond op gehuurde grond, met een huurcontract voor 15 jaar. De eigenaar van de grond had zonder dat wij dit wisten, de grond als onderpand gegeven voor een banklening waarmee hij zijn bedrijf wilde redden in coronatijd. Toen hij zijn verplichtingen jegens de bank niet nakwam, werd de bank eigenaar van de grond. De bank besloot de grond te verkopen. Onze school werd gesloopt. Toen hebben wij de kinderen die bij ons op school zaten bij een staatsschool kunnen onderbrengen, tegen een passende vergoeding.
Kort daarna kwam de volgende klap. De overheid besloot om in het kader van stadsontwikkeling de krottenwijken waarin de SOID-gezinnen woonden te ontruimen. De gezinnen werden gedwongen om zich te vestigen op een afgelegen plek op 30 km afstand van Siem Reap, Run Ta Ek. Daar zijn geen voorzieningen. Wel kregen de gezinnen de belofte dat ze eigenaar zouden worden van het toegewezen stukje grond, mits ze tot na de verkiezingen van juli 2023 hier zouden blijven wonen.
De gezinnen waren inmiddels weer teruggekeerd naar Siem Reap waar ze geïmproviseerd onderdak hebben. Van elk gezin was één lid op de nieuwe plek 30 km van Siem Reap achtergebleven om in juli 2023 het eigendomscertificaat van de grond te kunnen krijgen. Inmiddels heeft de overheid de toezegging echter weer veranderd: de gezinnen moeten er nu minimaal 5 jaar blijven! Dit is waarschijnlijk gebeurd nadat de overheid had begrepen dat de gezinnen hun stukje grond weer zouden verkopen om daarna met het geld van de verkoop zich weer in Siem Reap te vestigen. En dat was niet de bedoeling.
De overheid heeft toegezegd om op de nieuwe plek een militair gebouw tot school te zullen verbouwen en ook voor medische voorzieningen te zullen zorgen. Het is onduidelijk wat de gezinnen nu zullen gaan doen. Terugkeren naar Siem Reap, vertrekken naar gebieden met meer werkgelegenheid, andere oplossingen? De situatie waarin SOID Cambodja nu verkeert is totaal anders dan vóór 2023. Onze grootste zorg is het kunnen volgen van leerlingen en de gezinnen. Verantwoording aan sponsors en controlerende instanties is lastig geworden. SOID België en SOID Nederland heeft de koppen bij elkaar gestoken en bekeken wat we best, rekening houdend met ieders eigen statuten, kunnen doen.